dr hab. inż. arch. Kinga Racoń-Leja, prof PK

dr hab. inż. arch Kinga Racoń-Leja, prof. PK – Kierownik Katedry

Jest absolwentką i pracownikiem Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej.

Urodziła się w Krynicy. Wychowanka II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Krakowie. Kształciła się także w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia. W 1995 r. z wyróżnieniem ukończyła studia (kierunek: architektura i urbanistyka) na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Pracę dyplomową pt. „Rewitalizacja fragmentu nadbrzeży Kopenhagi” wykonała pod kierunkiem prof. Andrzeja Wyżykowskiego. Podczas studiów odbyła praktykę na Wydziale Urbanistyki Unversitat Politècnica de Catalunya w Barcelonie i przebywała na rocznym stypendium w College of Architecture and Planning na University of Tennessee w Knoxville, w USA (1992–1993). W trakcie studiów doktoranckich na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej była stypendystą Istituto Universitario di Architettura di Venezia w ramach Programu Tempus PHARE (1997–2000). Pracę doktorską pt. „Kształtowanie współczesnych przekrytych przestrzeni publicznych i ich znaczenie w procesie rewitalizacji przestrzeni miejskich” (specjalność: urbanistyka i planowanie przestrzenne) realizowała w ramach grantu KBN i obroniła na Wydziale Architektury PK w 2003 r. Promotorem był prof. Andrzej Wyżykowski. 8 stycznia 2020 r. Rada Naukowa Wydziału Architektury PK nadała jej stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk technicznych, w dyscyplinie architektura i urbanistyka.

Od 2001 r. jest związana z Instytutem Projektowania Urbanistycznego Politechniki Krakowskiej. Pracowała w Katedrze Rewaloryzacji i Rozwoju Zespołów Urbanistycznych (KRiRZU), następnie w Zakładzie Kształtowania Przestrzeni Komunikacyjnych, początkowo jako asystent naukowo-dydaktyczny, od 2007 r. — jako adiunkt. Od 1 marca 2020 r. jest profesorem PK. W latach 2013–2019 była wicedyrektorem IPU.

Prowadzi od lat działalność naukową i dydaktyczną na płaszczyźnie międzynarodowej. Organizowała sympozjum dotyczące krajów Europy Środkowej (Kraków, 2002) we współpracy z Technische Universität Graz i Austriackim Konsulatem Generalnym. W latach 2009–2012 koordynowała i prowadziła wraz z prof. Krzysztofem Biedą międzynarodowy projekt naukowo-dydaktyczny „Facing Impact of the Second World War ― Urban Design in Contemporary European Cities” (wyróżniony publikacją niemieckiego DAAD i główną nagrodą w konkursie „EDUinspiracje” jako najlepszy projekt z zakresu szkolnictwa wyższego w Programie Erasmus+ w Polsce w 2014 r.). Od 2009 r. prowadzi międzynarodowe warsztaty urbanistyczne we współpracy z Technische Universiteit Delft, Hochschule für angewandte Wissenschaft und Kunst Hildesheim, Hochschule für Technik und Wirtschaft Dresden, Technische Universität Dresden, Czech Technical University in Prague, Université de Mons i University of Chalmers. W prace włączane są instytucje samorządowe, jak Kompetenzzentrum Stadtumbau w Magdeburgu i land Saksonia-Anhalt (badania dotyczą depopulacji i miast kurczących się). Staż naukowy odbywała na Technische Universität Wien w ramach stypendium CEEPUS w 2015 r.

Wyniki prac badawczych, prowadzonych we współpracy międzynarodowej, upowszechniła w pracy habilitacyjnej „Miasto i wojna — wpływ II wojny światowej na przekształcenia struktury przestrzennej i współczesną kondycję urbanistyczną wybranych miast europejskich” (Wydawnictwo PK, Kraków 2019). Monografia otrzymała Nagrodę Ministra Rozwoju w 2020 r.

Badania nad procesami przekształcania się miast zniszczonych w okresie II wojny wykorzystuje do wypracowania modeli odbudowy ośrodków doświadczanych współcześnie działaniami militarnymi i katastrofami, co spotyka się z dużym zainteresowaniem. Jej prace dotyczą również procesów urbanistycznych, także w kontekście przekształceń komunikacyjnych. Jest ekspertem z zakresu przestrzeni bezpiecznych społecznie. Badania w tej dziedzinie rozpoczęła w 2003 r., wspólnie z zespołem KRiRZU realizując grant KBN i opracowując monografię „Przestrzeń bezpieczna. Urbanistyczne i architektoniczne uwarunkowania kształtowania przestrzeni miejskiej dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców”. Współpracowała z małopolskimi instytucjami w ramach programów „Bezpieczne Gimnazjum” i „Bezpieczna Szkoła”, a w ostatnich latach ― „Bezpieczny Kraków” (UMK).

W swoim dorobku ma, jako autor i współautor, 3 monografie, 50 artykułów naukowych, ponad 20 publikacji popularyzujących architekturę i naukę, ponad 30 wystąpień na krajowych i międzynarodowych konferencjach, a także wykłady na uczelniach europejskich.

Zespół, w którym pracowała w latach 1999–2000, doprowadził do uzyskania przez WA PK prestiżowej akredytacji Royal Institute of British Architects. Jako pełnomocnik dziekana koordynowała wizytę walidacyjną RIBA w 2005 r., a także współredagowała „Faculty Guide”. Redagowała również nową edycję „Rocznika WA PK” w 2001 r. i 2003 r. W latach 2007–2010 pełniła funkcję pełnomocnika koordynatora ds. Programu Erasmus na WA PK. W latach 2015–2017 była członkiem zespołu ds. parametryzacji. Od 2019 r. pełni funkcję prodziekana ds. kształcenia WA PK.

Prowadzi zajęcia i wykłady z zakresu projektowania urbanistycznego i komunikacji miejskiej. W latach 2006–2019 była współpromotorem, a od 2018 roku — samodzielnym promotorem prawie 100 dyplomów magisterskich i 46 inżynierskich na kierunku architektura i urbanistyka, a także prowadzonym wspólnie przez WA, WIL i WIŚ PK kierunku gospodarka przestrzenna. Dyplomy realizowane były także we współpracy z HAWK Hildesheim, HTW Dresden, Université de Mons (prace były nagradzane przez TUP, TISE, wyróżniane przez „Akademię A&B”, nominowane do nagrody Dyplom Roku SARP, honorowane Nagrodą Miasta Krakowa w 2020 r.). Prowadzi zajęcia i dyplomy na certyfikowanym jako „Studia z Przyszłością” przez Fundację Rozwoju Edukacji i Szkolnictwa Wyższego w 2018 r. kierunku Zarządzanie Zrównoważonym Rozwojem Miast w Międzynarodowym Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej.

Jest czynnym architektem. Odbyła prestiżową praktykę architektoniczną w zespole Morphosis Architects, w Los Angeles, pod kierunkiem Thoma Mayne’a (1993–1994). Pracowała przy nagradzanych na forum międzynarodowym projektach, m.in.: Landa i Blades Residence, Diamond Ranch High School w Pomonie i M*A*S*H* w Las Vegas (jest też autorką projektu okładki specjalnego wydania „A+U Morphosis”). Po studiach była zatrudniona w pracowniach architektonicznych w Berlinie i Poczdamie, m.in. w FOCKE Architekten (1996–1997). Brała udział w realizacji wielu projektów urbanistycznych, m.in. w zespole prof. Andrzeja Wyżykowskiego i prof. Zbigniewa Zuziaka [pierwsza nagroda UM Krakowa za projekt Obszaru Strategicznego Dąbie (1996 r.); wyróżnienie SARP za projekt „Wolne Tory” w Poznaniu (1997 r.)]. W 2007 r. wraz z zespołem z PK otrzymała II Nagrodę SARP za koncepcję zagospodarowania obszaru ronda Mogilskiego. Od 1999 r. prowadzi wraz z mężem arch. Markiem Leją pracownię architektury i wnętrz „Studio L” w Krakowie. Uprawnienia zawodowe posiada od 2001 r.

Za osiągnięcia naukowo-badawcze otrzymała nagrody rektora PK i dziekana WA PK; Medal Jubileuszowy 60-lecia WA PK, za działalność społeczną ― Medal 800-lecia Bieżanowa.

Jest członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich, Stowarzyszenia Architektów RP i Małopolskiego Oddziału Izby Architektów RP.

Spośród wielu pasji te architektoniczno-artystyczne realizuje razem z mężem. Prywatnie mama trzech chłopców, z którymi muzykuje w domu i wspiera ich rozwój w ramach pedagogiki waldorfskiej.